Urzędnik może zostać zwolniony nawet bez zmiany statutu urzędu

Reorganizacja urzędu - uprawniająca do zwolnienia urzędnika państwowego - to także likwidacja stanowiska urzędniczego, dokonana bez zmiany stosownego statutu lub regulaminu.

Jolanta T. - powódka - pracowała w urzędzie wojewódzkim, gdzie, jako urzędnik mianowany, była zatrudniona na stanowisku starszego inspektora wojewódzkiego. Jej umowa o pracę została rozwiązana - za trzymiesięcznym wypowiedzeniem. Przyczyną było zmniejszenie zatrudnienia w urzędzie, spowodowane zmniejszeniem wydatków na obsługę administracji rządowej oraz nabycie przez nią uprawnień do wcześniejszej emerytury. Powódka twierdziła, że przyczyna ta nie była rzeczywista, bo działania pracodawcy nie stanowiły reorganizacji urzędu - gdyż ta może nastąpić tylko przez zmianę statutu lub regulaminu. W ocenie powódki, tylko taka reorganizacja mogłaby, zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 86, poz. 953 ze zm.) stanowić podstawę do zwolnienia.

Sąd I instancji wskazał, iż zgodnie z założeniami centralnego programu rządowego Tanie i sprawne Państwo od 2007 roku nastąpić miała likwidacja około 6 tys. etatów administracji rządowej (pięć proc. wszystkich etatów), co powodować miało oszczędności w wysokości 250 mln zł. Wobec tego wojewoda polecił - w pierwszej kolejności - rozwiązać umowy o pracę z osobami deklarującymi chęć przejścia na wcześniejszą emeryturę i osobami posiadającymi takie uprawnienia. Sąd I instancji ustalił, że stanowisko powódki zostało rzeczywiście zlikwidowane. Dlatego też uznał, że przyczyna wypowiedzenia była prawdziwa, a kwestia związana z posiadaniem przez nią uprawnień do wcześniejszej emerytury stanowiła jedynie kryterium doboru pracowników do zwolnienia. Sąd II instancji podzielił to stanowisko. Powódka zaskarżyła ten wyrok skargą kasacyjną.

Sąd Najwyższy oddalił skargę. W uzasadnieniu SN wskazał, że przesłanką rozwiązania stosunku pracy z mianowanym urzędnikiem państwowym jest reorganizacja urzędu. Nie oznacza to jednak tylko zmiany przepisów regulujących pracę urzędu. Ani regulamin, ani staut nie określają bowiem w sposób wyczerpujący i pełny całej struktury organizacyjnej urzędu. Zatem likwidacja stanowiska, bez zmiany regulujących pracę urzędu przepisów, także może być podstawą do zwolnienia pracownika. Oczywiście nastąpić to może tylko wtedy, gdy zmiany organizacyjne są tak duże, że uniemożliwiają dalsze zatrudnianie pracownika - a to właśnie miało miejsce w przypadku powódki.

Wyrok z 14 stycznia 2008 r., sygn. akt II PK 107/07