Wójt z wyrokiem karnym musi odejść

Mandat wójta wygasł wskutek utraty prawa wybieralności z powodu prawomocnego skazania w sprawie karnej. Postępowanie przed sądem administracyjnym nie może być kontynuacją sprawy karnej.

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II OKS 349/ 08), oddalając skargę kasacyjną wójta.

Andrzej Ś., wieloletni wójt gminy Brody w woj. świętokrzyskim, został skazany prawomocnym wyrokiem za nieprawidłowości w rozdziale pomocy po powodzi na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ordynacji wyborczej do rad gmin (…) skazanie za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego powoduje utratę biernego prawa wyborczego. Najpóźniej po upływie miesiąca rada gminy powinna stwierdzić wygaśnięcie mandatu wójta. Ponieważ tego nie zrobiła, stwierdził to w rozstrzygnięciu nadzorczym wojewoda świętokrzyski.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach rada zarzuciła, że przed wydaniem zarządzenia zastępczego wojewoda nie wysłuchał wójta, który w tym czasie wniósł kasację od skazującego wyroku do Sądu Najwyższego.

WSA oddalił jednak skargę, wskazując, że do wydania zarządzenia zastępczego obligował wojewodę art. 98a ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym. Nie mógł więc od tego odstąpić tylko dlatego, że wójt wniósł kasację do SN.

W skardze kasacyjnej do NSA rada gminy podkreśliła, że skazanie wójta na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem spowodowało, iż SN nie mógł rozpatrzyć jego kasacji. Zgodnie z art. 523 ust. 2 kodeksu postępowania karnego kasację na korzyść wnieść można jedynie w razie skazania za przestępstwo na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia wykonania.

„Pozbawiło to wójta prawa do sądu” - argumentował podczas rozprawy w NSA pełnomocnik RG w Brodach, radca prawny Maciej Sieniawski. Przypominając, że wspomniany przepis k.p.k. wprowadzono w celu ograniczenia wpływu kasacji do SN, zwrócił się do sądu o wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie jego zgodności z konstytucją.

NSA nie widział jednak takiej potrzeby. „Art. 523 k.p.k. w ogóle nie miał tu zastosowania, gdyż ustalenia prawomocnego wyroku skazującego wiążą sąd administracyjny” - powiedział sędzia Jan Tarno. – W grę wchodzą inne przepisy. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ordynacji wyborczej do rad gmin (…) wójt po skazaniu prawomocnym wyrokiem nie ma biernego prawa wyborczego. Z kolei art. 26 ust. 3 ustawy o bezpośrednim wyborze wójta (…) przewiduje, że wygaśnięcie mandatu wójta następuje wskutek utraty prawa wybieralności. Skoro więc rada gminy tego nie potwierdziła, musiał to uczynić wojewoda w zarządzaniu zastępczym (sygn. II OKS 349/ 08).

Wójt wniesie teraz najprawdopodobniej skargę konstytucyjną.

Danuta Frey