Jak gminy mogą sfinansować inwestycje wodno-kanalizacyjne

Jakie środki unijne w tym roku samorządy mogą otrzymać na przedsięwzięcia związane z gospodarką wodno-ściekową? Które programy są najbardziej efektywne? Czy w każdym województwie samorządy mają takie same możliwości ubiegania się o środki europejskie?

Zgodnie z obowiązującymi światowymi trendami Unia Europejska kładzie nacisk na ochronę środowiska naturalnego. Przekłada się to na działania jednostek samorządu terytorialnego, które są zobowiązane realizować szereg zadań poprawiających stan środowiska naturalnego. Niestety, koszty związane z dostosowaniem wspomnianej infrastruktury do przepisów i norm unijnych przekraczają możliwości finansowe administracji samorządowej. Aby umożliwić i przyspieszyć proces rozbudowy i modernizacji infrastruktury wodno-ściekowej, Unia Europejska przeznaczyła specjalne fundusze na ten właśnie cel. Realizowane cele zapisane w poszczególnych priorytetach i działaniach programów operacyjnych skierowane są na poprawę jakości środowiska przyrodniczego oraz zarządzanie zasobami naturalnymi w sposób zwiększający korzyści dla ludności.

Jednostki samorządu terytorialnego, poszukując źródeł finansowania projektów związanych z modernizacją gospodarki wodo-ściekowej, powinny skierować się do trzech źródeł: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Regionalny Program Operacyjny oraz Program Rozwoju Obszarów Wiejskich. O wyborze właściwego programu decydują cele zapisane w wytycznych, zasięg terytorialny oraz wielkość projektu.

W Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko (Działanie 1.1 Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tys. Równoważna Liczba Ludności) można uzyskać dofinansowanie na budowę i modernizację systemów kanalizacji zbiorczej oraz oczyszczalni ścieków komunalnych. Włączono natomiast budowę i modernizację systemów zaopatrzenia w wodę i kanalizacji deszczowej. Możliwe jest uzyskanie 85 proc. dofinansowania kosztów kwalifikowanych projektu. W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich (Oś 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej, Działanie: Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej) pomocy udziela się na realizację projektów w zakresie gospodarki wodno-ściekowej w szczególności: zaopatrzenia w wodę, odprowadzania i oczyszczania ścieków, w tym systemów kanalizacji sieciowej lub kanalizacji zagrodowej.

W ramach regionalnych programów operacyjnych budżet funduszy strukturalnych na lata 2007–2013 został podzielony na poszczególne województwa. Urzędy marszałkowskie samodzielnie zaprojektowały programy będące podstawą do rozdysponowania funduszy unijnych w sposób zapewniający rozwój danych regionów. Przykładowo w regionalnym programie operacyjnym dla województwa dolnośląskiego(Działanie 4.2 Infrastruktura wodno-ściekowa) samorządy mogą starać się o środki m.in. na: budowę przebudowę lub rozbudowę sieci wodociągowej, ujęć wodnych, urządzeń przesyłowo-magazynowych oraz uzdatniania wody na cele bytowe, jak również na budowę, przebudowę lub rozbudowę sieci kanalizacji sanitarnej, sieci kanalizacji deszczowej, oczyszczalni ścieków i innych urządzeń wodo-ściekowych zmniejszających negatywne oddziaływanie zanieczyszczeń na środowisko (w tym badania i monitoring jakości wód i ścieków). Natomiast w regionalnym programie województwa lubuskiego (Działanie 3.1 Infrastruktura ochrony środowiska przyrodniczego) samorządy mogą liczyć na środki finansowe na porządkowanie gospodarki ściekowej, w tym poprawę jakości wody pitnej, zarządzanie i dystrybucję wody pitnej i oczyszczanie wód użytkowych.

Janina Radziecka, Robert Golba